Ağız içinde yanlış konumlanmış veya aralıklı dişlerin, çene kemikleri üzerinde yeniden düzenli şekilde dizilmesini sağlayan ortodonti, diş hekimliğinin bir dalıdır. Bunun yanında alt ve üst çenenin uygun olmayan pozisyonlarının önlenmesi veya düzeltilmesi ve yüz yapısı bozukluklarının giderilmesi için tedavi sağlayan bir tedavi biçimidir. 

Ortodontik Tedavide Kullanılan Malzemeler

Ortodontik tedaviler, gelişen teknoloji ile birlikte daha hızlı ve daha estetik görüntü oluşturarak yapılmaya başlanmıştır. Kişiye özel olarak yapılan muayeneler sonucunda problem diş hekimi tarafından belirlenir. Belirlenen tedaviye ve tedavinin seyrine göre, uygun metal diş teli veya şeffaf diş teli tercih edilebilir. Diş tellerinin seçiminden sonra hastanın tercihine göre metal braket, şeffaf braket veya renkli braket kullanılarak işlemler devam eder. Bunun yanında telsiz ortodontik tedavi yöntemi olarak şeffaf diş plak kullanılarak da diş tedavisi gerçekleştirilebilir. Ek olarak diş hekiminin önerisiyle gece plağı kullanımı da ortodontik tedavi tedavi sürecine dahil edilebilir.

Tel tedavisinde kullanılan braketlerin avantajları olduğu gibi dezavantajları da vardır. Örneğin metal braketler hacim olarak estetik olanlara nazaran daha küçüktür. Bu sayede çevre dokulara olan baskıyı azaltabilir. Bunun yanında bakterilerin yaşamasını zorlaştıran yapısı da bulunur. Fakat renginden dolayı uzun süreli tedavilerde hastalar açısından estetik kaygılara neden olabilir. Porselen braketlere nazaran tedavi bitiminde dişten temizlenmesi daha kolaydır. Parçalanıp kırılmadan tek parça halinde diş üzerinden sökülebilirler.

Metal braket çeşitlerine örnek olarak kapaklı metal braketler de verilebilir. Kapaklı olmalarının avantajı ise, sürtünmeyi azaltmasıdır. Son zamanlarda kullanımı artan braket çeşididir.

Ortodontik Tedavi Malzemeleri Nelerdir?

Diş teli kullanılarak uygulanan tedavi şeklinde, diş yüzeyine yapıştırılması gereken çeşitli şekillerde ve renklerde braketler vardır. Braketler diş yüzeyine ortodontik yapıştırıcı kullanılarak sabitlenir. Tedavi başlangıcında, ağız içinde kullanılan diş malzemelerine bağlı olarak yaralanmalar meydana gelebilir. Ağız içinde yaralanan bölgeye karşılık gelen tele veya brakete yapıştırılacak ortodonti mumu yaralanan bölgenin daha hızlı iyileşmesine yardımcı olabilir. Bu sayede diş teli ve braketler kullanılarak yapılan tedavide kullanılan malzemelere ağız içi dokuların adapte olma süreci hızlanabilir.

Telsiz Ortodontik Tedaviler

Şeffaf diş plak kullanılarak uygulanan tedavi yöntemidir. Görsel olarak nispeten daha az estetik kaygıya yol açmakla birlikte bilgisayar ortamında adım adım dişlerin düzeltilmesi ile tedavi devam eder. Diş plakları yalnızca yemek yerken veya plak temizleneceği zaman çıkarılır. Bu tedavi yalnızca diş çarpıklığı olan hastalarda kullanılır. 

Lingual Braket Tedavisi 

Diş yüzeyinin iç kısmına uygulanan braketler ve diş teli ile yapılan tedavi şeklidir. Dışarıdan hiçbir şekilde görünmezler. Ancak tedavi şekli dolayısıyla dişin yüzeyinde görünen braket ve tel tedavisine kıyasla tedavi daha uzun süre sürebilir.

Ortodontik Tedavide Kullanılan Teller

Ortodontik tel tedavisinde nikel titanyum diş teli, beta titanyum ve paslanmaz çelik (stainless steel diş teli) gibi özellikte teller kullanılabilir. Tedavinin gidişatına göre seçilmek üzere, diş hareketleriyle ilişkili biyomekanik kuvvetleri oluşturmak amacıyla farklı ark formlarında ve boyutlarda teller mevcuttur.

Ortodonti Aletleri ve İşlevleri

Ortodontik tedaviler uygulanırken kullanılan ortodontik el aletleri, dişlere yapılan uygulamalar sırasında sabit bir tutuş sağlanması için önemlidir. Kullanılan plier pensler, dişlere yerleştirilen materyallerin sıkıştırılmasında oldukça önemlidir. Ayrıca paslanmaz çeliktek üretilirler ve bu sayede uzun süre kullanılabilirler. Kullanım amaçlarına göre pensler; düz pens, oluklu pens veya kesici pens olabilir.

Diş tellerinin birbirine bağlanmasını sağlayan braketlerin ağız içinde yerleştirilmesi için braket tutucuların kullanımı ortodontistlerin işini kolaylaştıran diğer malzemelerdendir.

Tedavi süresince hastanın ağzının açık kalmasını sağlayan ekartörler de önemli ortodontik malzemelerdir. Ortodontik ekartörler kullanılarak ağız ve yanak tedavi bölgesinden uzak tutularak kuru bir ortamın oluşması sağlanır.

Şeffaf ortodontik braketler ile metal braketler arasında bir fark var mı?

Metal ve şeffaf ortodontik braketlerin üretiminde malzeme farkı dolayısıyla bazı avantajlar ve dezavantajlar vardır. Uzun süreli tedavilerde estetik kaygısı olan hastaların şeffaf braket tercihi yaptığı görülebilir. Kullanılan malzemenin kalitesi; kullanılan materyalin kalitesi veya üretim süreci gibi etmenlere göre değişebilir. Bununla birlikte metal braketlerin üretildiği malzeme dolayısıyla zamanla yapılarında bir bozulma meydana gelmez. Fakat şeffaf braketlerde malzemenin kalitesine göre renkte bozulmalar meydana gelebilir.

Ortodontik tedavide kullanılan malzemeler nasıl temizlenir?

Her aletin yapıldığı malzeme ve üretim aşaması farklı olacağından, temizlenme veya steril edilme şekli de farklı olacaktır. Bu sebeple kullanılacak malzemenin ürün bilgisi kısmından ilgili bilgiler edinilerek temizlenmesi uygun olacaktır.